ស្វាគមន៍មកកាន់ទំព័រចំណេះដឹង និងកំសាន្ត រៀបចំដោយខ្ញុំ ឃី ពិសី

ប្រវត្តិសាស្ត្រ: កម្ពុជា ក្នុងភ្លើងសង្គ្រាមវៀតណាម

No comments


ចាប់តាំងពីក្រោយ​សង្រ្គាម​ឥណ្ឌូចិន​ លើកទី១ (សង្រ្គាម​រវាង​វៀតណាម និង​បារាំង) កម្ពុជា​បាន​ប្រកាស​ខ្លួន ​ជា​ប្រទេស​អព្យាក្រឹត្យ នាសន្និសីទក្រុងហ្សឺណេវ ក្នុងឆ្នាំ​១៩៥៤។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែល​សង្រ្គាម​វៀត​ណាម​ កាន់តែ​រីករាលដាល អព្យាក្រឹត្យ​ភាព​របស់​កម្ពុជា ​ក៏​កាន់តែ​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹង​គ្រោះថ្នាក់បន្តិចម្ដងៗ រហូត​ត្រូវ​បាត់បង់​តម្លៃ​ទាំងស្រុង​ នៅ​ក្នុងការ​អនុវត្ត​ជាក់ស្តែងលើឆាកអន្តរជាតិ បញ្ហា​ដ៏ធំបំផុត ដែលបណ្ដាលឲ្យខ្មែរបាត់តម្លៃនេះ គឺជម្លោះដណ្ដើមទឹកដី​នៅវៀតណាម​។ 

ចំណែកឯពួកវៀតកុង ដែលបានបង្កើតឡើងដោយ ហូ ជីមិញ ​​បានជ្រៀតចូល​មក​ក្នុង​ទឹកដី​កម្ពុជា ដោយ​មិនបាន​សុំ​ការអនុញ្ញាត​អ្វី​ទាំងអស់ ពោលគឺជា​ការ​រំលោភ​ទាំងស្រុង​ទៅលើ​បូរណភាព​ទឹកដី​របស់​កម្ពុជាដែលផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងគោលការណ៍គ្រឹះ ក៏ដូចជាធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ។ បើនិយាយតាមការពិត តាំងពីដើម​រៀងមក មេដឹកនាំ​វៀតណាមចាប់តាំងពី ហូ ជីមិញ ​តែងតែ​មាន​មហិច្ឆតា​ត្រួតត្រា​តំបន់​ឥណ្ឌូចិន​ទាំងមូល​នោះ មិនដែល​ទុក​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ឡាវ​ជា​ប្រទេស​ឯករាជ្យនិងដោយស្មើរភាពនោះទេ។ ហេតុដូច្នេះ​ហើយ ​បាន​ជា​វៀតណាម​កុម្មុយនិស្ត​បាន​ជ្រៀតចូល​មក​ក្នុង​ទឹកដី​កម្ពុជា ក៏ដូចជា​ទឹកដីឡាវ​ ដោយគ្មានក្រែងរអារ។ 

កម្ពុជា​វិញ ដែលទើបតែទទួលឯករាជ្យពីបារាំងឆ្នាំ១៩៥៣ ​​មាន​កម្លាំង​ទ័ព​ទន់ខ្សោយ​ ក៏គ្មាន​សមត្ថភាព​អ្វី​ទៅ​ពង្រឹង​កងកម្លាំងទាហានតាម​ព្រំដែន ឬ​បណ្តេញ​ពួក​វៀតកុង ​ចេញ​ពី​ទឹកដី​របស់​ខ្លួន​នោះដែរ។ 

ក្នុងពេល​ជាមួយគ្នា​នេះ កម្ពុជា​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹងការគំរាមកំហែង​ដ៏ធំមួយ​ទៀត គឺ​ពី​​អាមេរិក ព្រោះតែពួក​​វៀតកុង បាន​ប្រើប្រាស់​ទឹកដី​កម្ពុជា​ ធ្វើ​ជា​ទីជម្រក ដើម្បី​រត់គេច​ពី​ការវាយប្រហារដោយយន្តហោះ B52 រួចហើយ ​​ប្រមូលផ្តុំគ្នាឡើងវិញ ដើម្បី​​លបទៅ​វាយឆ្មក់​លើ​កងទ័ព​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង និង​កងទ័ព​អាមេរិក វា​គឺ​ជា​បញ្ហា​ចោទ​ដ៏ធំ​ សម្រាប់​អាមេរិក ​ក្នុងការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​វៀតណាម​កុម្មុយនិស្ត។ 

ហេតុដូច្នេះ ​បាន​ជា​អាមេរិក​តែងតែ​ដាក់សម្ពាធ​បន្ទុកមកលើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ឲ្យ​ធ្វើការ​បណ្តេញ​ពួកវៀ​តកុ​ង ​ចេញ​ពី​តំបន់​ព្រំដែន​របស់ខ្លួន តែមិនបានលទ្ធផលនោះទេ ទើបកងទ័ព​អាមេរិក​បាន​បើក​ប្រតិបត្តិការ​យោធា​ឆ្លងព្រំដែន​វាយប្រហារ​ទៅលើ​ភូមិខ្មែរ ដើម្បី​តាម​ប្រមាញ់​ពួកវៀតកុង ក៏ប៉ុន្តែ​ការវាយប្រហារ​ទាំងនេះ​ តែងតែ​បង្ក​ការខូចខាត​ដល់​ជនស៊ីវិល​ខ្មែរ ច្រើន​ជាង​ដល់​ពួក​វៀតកុងទៅទៀត ជាហេតុធ្វើឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាមានការខឹងសម្បាអាមេរិកយ៉ាងខ្លាំង។


បន្តិចម្តងៗ កម្ពុជា ​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​​សម្តេច​ព្រះនរោត្តម​សីហនុ ​ក៏​បាន​ងាកចេញ​ពី​នយោបាយ​អព្យាក្រឹត្យ​ បែរ​ទៅ​ជា​ងាកចាប់​នយោបាយ​ស្និទ្ធ​នឹង​ចិន​កុម្មុយនិស្ត ហើយ​​ប្រឆាំង​អាមេរិកទៅវិញ។ នៅពេលនោះ​ហើយ ដែល​កម្ពុជា ​ត្រូវ​ផុងខ្លួន​កាន់តែ​ជ្រៅ នៅ​ក្នុង​សង្រ្គាម​វៀតណាម នាឆ្នាំ​១៩៦៥។ 

ដោយ​មើល​ឃើញ​ថា ចលនា​កុម្មុយនិស្ត​ កំពុងតែ​មាន​ប្រៀបលើពួកសេរី​ ហើយ​អាច​នឹង​ទទួល​ជ័យជម្នះ​​ត្រួតត្រា​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍ហើយ សម្តេច​ព្រះនរោត្តម​ សីហនុ ក៏​បាន​សម្រេច​ផ្តាច់ទំនាក់ទំនង​ការទូត​ជាមួយ​អាមេរិក ហើយ​ងាក​ទៅ​គាំទ្រ​ប្លុក​កុម្មុយនិស្ត​វិញ ដោយ​នៅ​ឆ្នាំ​​​១៩៦៦ ព្រះអង្គ​​បាន​ព្រមព្រៀង​ជាមួយ​មេដឹកនាំ​ចិន ឲ្យវៀតណាម​ខាងជើង និង​ពួក​វៀតកុង​​ប្រើប្រាស់​ទឹកដី​កម្ពុជា ​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុងការ​ធ្វើ​​សង្រ្គាម​ទល់​នឹង​អាមេរិក។ លើសពីនេះ​ទៅទៀត កម្ពុជា​បាន​បើក​កំពង់ផែ​ក្រុង​ព្រះសីហនុ​ថ្មីមួយ ឲ្យ​ចិន​ប្រើ ដើម្បី​ដឹកជញ្ជូន​ជំនួយ​ទៅ​ឲ្យ​ពួក​វៀតកុងប្រើប្រាស់ថែមទៀតផង។ 

នៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិកឯណោះ ​​លោក​ Richard Nixon ដែលទើប​ជាប់ឆ្នោត ​ឡើងមកធ្វើ​​ជា​ប្រធានាធិបតី នៅ​ឆ្នាំ​១៩៦៩ ក៏​បាន​ដាក់ចេញ​នូវ​នយោបាយ​ដ៏ខ្លាំងក្លា​មួយ គឺ​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​យ៉ាងណា​បញ្ចប់​សង្រ្គាម​វៀតណាម ​ឲ្យ​បាន​ឆាប់ ហើយយុទ្ធសាស្រ្ត​ចម្បង​របស់​លោក Richard Nixon ដើម្បី​​បញ្ចប់​សង្រ្គាម​វៀតណាមនេះ គឺ​មុនដំបូង​ ត្រូវ​តែ​ពង្រីក​សង្រ្គាម ហើយដើម្បី​ពង្រីកសង្គ្រាម គឺត្រូវពង្រីក​​ប្រតិបត្តិការ​ទម្លាក់​គ្រាប់បែក ដើម្បី​កម្ទេច​ជម្រក​របស់​ពួក​វៀតកុង នៅ​ក្នុង​ទឹកដី​កម្ពុជា ដើម្បីឲ្យសម្ដេច សីហនុ ឈប់គាំទ្រពួកនេះបន្តទៅទៀត។ 

បើមើលតាមធាតុពិត យន្តហោះ​អាមេរិក​បាន​ធ្វើ​ការទម្លាក់​គ្រាប់បែក​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ទឹកដី​កម្ពុជា តាំង​ពីឆ្នាំ​១៩៦៥ មកម្លេះ គ្រាន់តែ​ថា នៅ​ពេលនោះ ប្រតិបត្តិការ​ទម្លាក់​​គ្រាប់បែក​នៅ​កម្ពុជា ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើឡើង​ដោយ​មានការលាក់លៀម និង​កម្រិត​នៅ​ត្រឹម​តែ​តំបន់​​ ដែល​នៅ​ជាប់​នឹង​ព្រំដែន​ជាមួយ​វៀតណាម​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែនៅ​ក្រោម​អាណត្តិដឹកនាំរបស់​លោក Richard Nixon ការ​ទម្លាក់គ្រាប់បែក​លើ​ទឹកដីកម្ពុជា ​ត្រូវ​បាន​​ធ្វើ​​ដោយ​ចំហ​ ​ក្នុង​លក្ខណៈ​ទ្រង់ទ្រាយធំ ដោយ​គ្មាន​បែងចែក​ ថា​ជា​តំបន់​នៅ​ជាប់ ឬ​មិន​ជាប់ព្រំដែន​នោះទេ។ នៅយប់ថ្ងៃ​ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ​១៩៦៩ ​ប្រតិបត្តិការ​នេះ ​បានចាប់ផ្ដើមឡើងជាផ្លូវការ ហើយជាហេតុធ្វើឲ្យភ្លើងសង្គ្រាមចលនាកាន់តែឆេះសន្ធោរសន្ធៅខ្លាំងទៅៗ។ 

ឆ្លៀតពេល​ដែល​សម្តេចព្រះ​ នរោត្តម សីហនុ ​កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ម៉ូស្គូ សហភាព​សូវៀត នាព្រលប់ថ្ងៃ​ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ​១៩៧០ ក្រុម​អ្នក​នយោបាយ​ខ្មែរ ​​ស្និទ្ធិ​នឹង​អាមេរិក ដឹកនាំ​ដោយ​សេនាប្រមុខ លន់ នល់ និងទ្រង់ សេរី មតៈ បានធ្វើរដ្ឋហារ ប្ដូរបបមួយ នៅកណ្ដាលទីក្រុងភ្នំពេញ​។ 

ចាប់តាំង​ពីពេលនោះមក កម្ពុជាក្រោម​របបសាធារណៈរដ្ឋ​ខ្មែរ ក៏​បាន​ក្លាយ​ទៅជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​របស់​អាមេរិក ​ប្រឆាំង​នឹង​កុម្មុយនិស្ត​វៀតណាម កងទ័ព​សាធារណរដ្ឋ​ខ្មែរ ​ក៏​ត្រូវ​ប្រឈមមុខ​នឹង​សង្រ្គាម​ទល់​នឹង​ចលនា​កុម្មុយនិស្ត​ក្នុង​ស្រុក​ខ្លួនឯង​ផងដែរ គឺ​​ក្រុមឧទ្ទាម​ខ្មែរក្រហម ដែល​ចូលរួមដៃគ្នា​ជាមួយ​នឹង​ចលនា​តស៊ូ​ដឹកនាំ​ដោយ​សម្តេច​ព្រះ នរោត្តម សីហនុ និង​ដែល​មាន​ការ​គាំទ្រ​យ៉ាងពេញ​ទំហឹង​ពី​សំណាក់​សាធារណរដ្ឋ​​ប្រជាមានិត​ចិន។ 

និយាយ​សរុប​ជារួមមក សង្រ្គាម ដែល​គេ​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថា “សង្រ្គាមវៀតណាម” មាន​ជាប់ពាក់ព័ន្ធ​យ៉ាងជ្រៅ​ជាមួយ​នឹង​កម្ពុជា គិតជាសរុប នៅក្នុង​អំឡុង​សង្រ្គាម​វៀតណាម គ្រាប់បែក​ប្រមាណ​ជា ៥សែន​​តោន ត្រូវ​បាន​អាមេរិក​ទម្លាក់​លើ​កម្ពុជា ហើយ​​ប្រជាជន​កម្ពុជា ​ប្រមាណ​ពី ៥ម៉ឺន ទៅ ១៥ម៉ឺននាក់ (ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុបប្រហែល ៦ លាននាក់) ត្រូវ​បាត់បង់​ជីវិត ​ដោយ​ការ​ទម្លាក់គ្រាប់បែក​នេះ។ 

ការប្រទាញប្រទង់គ្នា ​ក្នុង​សង្រ្គាម​វៀតណាម​នេះ ​ក៏​ជា​ដើមហេតុ​ដ៏សំខាន់​មួយ ​ដែរ​ដែល​បាន​រុញច្រាន​កម្ពុជា​ ​ឲ្យ​ធ្លាក់​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ភ្នក់ភ្លើង​នៃ​​សង្រ្គាម​ស៊ីវិល​ ដែល​អូសបន្លាយពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​ក្រោយៗ​មក​ទៀត ពោលគឺចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧០ រហូត​​ដល់​ឆ្នាំ១៩៩៨ (២៣ឆ្នាំ)៕


No comments :