វិភាគ៖ មហិច្ចតានយោបាយយក្សរុស្ស៊ីជាមួយខ្លាអាស៊ីជប៉ុន

តាំងពីដើមរហូតមកជប៉ុន និងរុស្ស៊ីមិនសូវជាមានទំនាក់ទំនងការទូតល្អប៉ុន្មានឡើយមិនថាសម័យ សង្ត្រាមលោក ឬក៍សង្គ្រាមត្រជាក់ទេ បូកទាំងមានជម្លោះនៅកម្រងកោះ គូរ៉ីល បានកើតឡើងទៀតហាក់ដូច ជាបន្ថែមប្រេងលើភ្លើងឲ្យឆេះថែម ។ រហូតមកដល់ពេលនេះគឺជាងមួយ ស.វ មកហើយដែលជប៉ុន និងរុស្ស៊ីបន្តឈ្លោះគ្នា ជម្លោះនេះបានធ្វើឲ្យប្រទេសទាំងពីរមិនដែលមើលមុខគ្នាចំនោះឡើយមិនថានៅទីណានោះទេ សូម្បីតែនៅក្នុងកិច្ច ប្រជុំធំៗក៍ដោយ ពេលខ្លះប្រទេសទាំងពីរធ្លាប់ខិតជិតចូលគ្នាដែរ តែចុងក្រោយត្រូវបរាជ័យដោយចិនជាអ្នកផ្លុំត្រចៀកទៅវិញ។ ជម្លោះនេះចាប់ផ្ដើមម្ដងទៀត បន្ទាប់ពីរុស្ស៊ីឈ្នះសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ចាប់ផ្ដើមកាត់ទីប្រជុំកោះគូរ៉ិល មកភ្ចាប់នឹងដែនដីរបស់ខ្លួន ពេលនោះហើយដែលភាពតានតានតឹងរវាងជប៉ុន និងរុស្ស៊ីកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់មកដល់សព្វថ្ងៃ​ហើយកាន់តែក្ដៅថែមទៀតនោះនៅពេល ពូទិន បានដណ្ដើមយកឧបទ្វិប គ្រីមា មកដាក់ជាដែនដីស្វ័យភាពរបស់ខ្លួន នាខែមិនាឆ្នាំ ២០១៤ វាក៍ជាគ្រោះថ្នាក់មួយសម្រាប់ជប៉ុនផងដែរ។

វិបត្តនៅទីប្រជុំកោះ គូរ៉ិល បានសរបញ្ជាក់ឲ្យឃើញ ពីយុទ្ធសាស្ត្រ និងតាក់ទិករបស់មេដឹកនាំរុស្ស៊ីតាំងពីដើមដំបូងរហូតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន ក្នុងការកាន់កាប់ទឹកដីកោះមួយនេះ និងការបង្ករហេតុ ផ្សេងៗ រួមទាំងមានវិបត្តិនៅទឹកដីអ៊ុយក្រែន ក្រោមហេតុផលសន្តិសុខជាតិ (ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ) និងការទាក់ទាញអំណាចពិភពលោកឲ្យស្ថិតក្នុងកណ្ដាប់ដៃ ដោយសារគំនិតជាតិនិយមរបស់ខ្លួនមិនគិតពីជាតិសាសន៍ដទៃ ក្នុងបែបផែននយោបាយប្រាកដនិយ​ម។ វិបត្តិនៅទីប្រជុំកោះគូរ៉ិល ត្បិតតែពេលនេះមិនសូវជាក្ដៅគគុកសម្រាប់មជ្ឈដ្ឋានអន្តរជាតិក៍ដោយ ប៉ុន្តែជប៉ុនមិនដែលភ្លេចសោះ ក្នុងការចិញ្ចឹមចិត្តហ៊ាទឹកមាត់ដើម្បីលេបត្របាក់ទីប្រជុំកោះគូរ៉ិលមកវិញ។ 

ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក អាបេ ដែលជាអ្នកជាតិនិយម ពិតជាមិនឲ្យទឹកដី ត្រូវបាត់បង់ ទៅជាដាច់ខាត ទោះបីជាសព្វថ្ងៃនេះជប៉ុនកំពុងតែមានជម្លោះជាមួយយក្សចិនក្នុងសំណុំរឿងសមុទ្រចិនខាងកើតក៍ដោយ ក៍ជប៉ុនមិនដែលខ្លាចញញឹតសូម្បីតែបន្តិច។ រុស្ស៊ីនឹងចិនគឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងគ្នាយូណាស់ មកហើយ គឺតាំងពីសម័យសង្ត្រាមត្រជាក់មកម្លេះដែលក្រោយមកបែរមិនត្រូវគ្នាជាមួយសហភាពសូវៀតដោយសារតែការ ប្រជែងឥទ្ធិពលកុម្មុនីស្តគ្នាខ្លាំងពេក ប៉ុន្តែយើងកុំភ្លេចថាបន្ទាប់ពីចាញ់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ដោយសារការទម្លាក់ គ្រាប់បែក នុយក្លេអែរ ២ គ្រាប់របស់អាមេរិកមក ជប៉ុនត្រូវរលាយ ខ្ទិចខ្ទី ហើយមានតែអាមេរិក មួយគត់ដែលជាសម្ព័ន្ធនិងបានជួយកសាងប្រទេសជប៉ុនឡើងវិញ ដូច្នេះជប៉ុនមិនបានញញើតសោះឡើយនឹងសម្ពន័្ធមិត្តចិនរុស្ស៊ី ។សព្វថ្ងៃថ្នាក់ដឹកនាំជប៉ុនកំពុងព្យាយាមកែសម្រួលរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលអាចអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសនេះ មាននូវកងយោធា និង សព្វាវុធឡើងវិញ ។ 

ពិតណាស់ថាទាំងចិន និងរុស្ស៊ីសុទ្ធតែមិនចង់ឃើញជប៉ុនមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរទេ មិនថាពេលនេះឬ តទៅមុខ រុស្ស៊ីនិង​ ចិនប្រាកដជាប្រើសិទ្ធ វេតូ ក្នុង UN មិនឲ្យជប៉ុនមានអាវុធនេះជាដាច់ខាត ។ មិនថាសូម្បីតែ សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ក្រុមព្រឹក្សាសន្តិសុខ អ.ស.ប ទាំង ៣ ទៀតក៍មិនចង់ឃើញជប៉ុនធ្វើបែបនេះដែរ។ ត្បិតអាមេរិកជាសម្ព័ន្ធចាក់ទឹកមិនលេចរបស់ជប៉ុនមែន តែបើសិនជាជប៉ុនអាចធ្វើបាននោះប្រទេសនៅអាស៊ីមួយចំនួននឹងធ្វើតាមដែរ ដូចជា វៀតណាម ហ្វិលីពិន.... ដែលសុទ្ធតែគូរសត្រូវរបស់ចិនក្នុងសំណុំរឿង សមុទ្រចិនខាងត្បូង ហើយពិភពលោកទាំងមូលនឹង ពើបប្រទះ សង្រ្គាមនុយក្លេអ៊ែ(War nuclear) ចុងក្រោយផែនដី នឹងគ្មាន សល់អ្វីនោះទេ គឺមានតែគំនរផេះតែប៉ុណ្ណោះ។ បើជប៉ុន ផលិតបានមែន ជប៉ុននឹងខ្លាំងជាងចិន កូរ៉េខាងជើង។ ចំពោះរុស្ស៊ីហាក់មិនសូវជាភ័យខ្លាចប៉ុន្មាននោះទេ ប៉ុន្តែចិនឯណោះទេ ដែលត្រូវភ័យ ដោយមានមូលហេតុពីរ៖ 

ព្រោះជប៉ុនស្ថិតនៅភូមិភាគអាស៊ីដូចគ្នា មិនយូឆាប់នឹងនាំឲ្យចិនខ្សោយឥទ្ធិពលមិនខាននៅអាស៊ី ហើយជប៉ុន ក៍ស្ថិតនៅជិតដែនដីរបស់ខ្លួនទៀត ហើយក៍ជាការគំរាមកំហែងមួយធ្ងន់ធ្ងរបំផុតសម្រាប់ សន្តិសុខ ជាតិរបស់ចិន ក្នុងខណៈពេលខ្លី រីឯមូលហេតុមួយទៀតព្រោះ។ 

ចិនជាប្រទេសដែលមានសព្វាវុធមិនទំនើបដូចរុស្ស៊ីទេ ទោះបីចិនមាននុយក្លេអ៊ែរក៍ដោយបូកផ្សំទាំងសមត្ថភាពកងទ័ព ហើយជប៉ុនមានអាមេរិកជាខ្នងបង្អែកទៀត នៅក្រោយអាមេរិកក៍មាន NATO​.. ដូចច្នេះហើយមកទល់ពេលនេះថ្នាក់ដឹកនាំចិនតែងតែប្រុងប្រយ័តជានិច្ចចំពោះសកម្មភាពជប៉ុន។