ត្រកូលក្បត់ជាតិ “អភ័យវង្ស” លួចខេត្តបាត់ដំបងពីខ្មែរធ្វើជាចំណុះសៀម
ក្នុងរយៈពេលជាងមួយ សតវត្សរ៍វង្សត្រកូល អភ័យវង្ស បានគ្រប់គ្រងខេត្តបាត់ដំបង ដល់ទៅ ៦ជំនាន់ គឺចាប់ពីឆ្នាំ១៧៩៥ ដល់ឆ្នាំ១៩០៧ ហើយខេត្តបាត់ដំបងនៅខណៈនោះ ត្រូវដាក់ស្ថិតក្នុងមណ្ឌលបូព៌ា របស់រាជាអាណាចក្រសៀម ។
ឆ្លៀតឳកាសដែលនគរកម្ពុជាកំពុងវឹងវរជម្លោះដណ្ដើមរាជ្យកាប់សម្លាប់គ្នា និងមានការលុកលុយពីបរទេសផង ជនក្បត់ចៅហ្វាបែនដែលត្រូវបានសៀមតែងតាំងជាស្ដេចត្រាញ់ខេត្តបាត់ដំបង បានលបសរសេរសំបុត្រទៅទូលស្ដេចសៀម សុំឲ្យខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប ក្លាយជាចំណុះសៀម។
ដោយស្របតាមគំនិតសៀម ដែលប៉ងលេបទឹកដីខ្មែរឲ្យសូន្យផង ស្ដេចសៀម ក៏ធ្វើសារផ្ញើមកព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ដែលកាលណោះស្ថិតក្រោមរាជព្រះអង្គអេង។ ដំបូងព្រះអង្គអេង មិនព្រមប្រគល់ឲ្យទេ តែដល់ស្ដេចសៀម គំរាមជាច្រើនលើក ហើយដាក់ការគាបសង្កត់ផ្សេងៗទៀតផង ព្រះអង្គអេង ក៏ព្រមប្រគល់ឲ្យ ប៉ុន្តែបានបញ្ជាក់ថា សុំថ្វាយតែមួយរាជ្យព្រះចៅយ៉តហ្វា(ឈ្មោះស្ដេចសៀម) ប៉ុណ្ណោះ ដែលមានន័យថាក្រោយពីព្រះចៅយ៉តហ្វាស្ដេចសៀមចូលទីវង្គតទៅ ខេត្តទាំងឡាយនោះ ត្រូវប្រគល់មកឱ្យខ្មែរវិញ ។
ប៉ុន្តែការសន្យារបស់សៀមមិនដូច្នេះឡើយ ។
ឯកសារមហាបុរសខ្មែរបញ្ជាក់ថា ឆ្នាំ១៧៩៥ ព្រះអង្គអេង បានយាងទៅប្រទេសសៀម ហើយគង់នៅទីនោះអស់រយៈពេលពីរខែ ដើម្បីសុំទាមទារយកដីខ្មែរខាងលើមកវិញ ប៉ុន្តែសៀម មិនព្រមប្រគល់ឲ្យ។
ព្រះអង្គក៏យាងត្រឡប់មកវិញ ហើយបានតែមួយឆ្នាំក្រោយប៉ុណ្ណោះ ព្រះអង្គទ្រង់ប្រឈួន ហើយសុគតក្នុងព្រះជន្ម ២៥ព្រះវស្សា។ ព្រះអដ្ឋិធាតុព្រះអង្គត្រូវបានគេបញ្ចុះនៅចេតិយទន្ទឹមខាងកើត នៅលើភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ គឺភ្នំឧត្តុង្គសព្វថ្ងៃនេះ ។
ចំណែកឯត្រកូលអភិវង្សនៅតែបន្តគ្រប់គ្រងខេត្តខ្មែរនៅភាគលិច តរហូតមកដល់ជំនាន់ ខួង អភ័យវង្ស ។ ខួង អភ័យវង្សនេះគឺជំនាន់ចុងក្រោយបង្អស់ នៃត្រកូលក្បត់ជាតិ។ ដោយមានឈ្មោះជាត្រកូលស្មោះស្ម័គ្រនឹងសៀម លោក ខួង អភ័យវង្ស ត្រូវបានរាស្ត្រសៀមបោះឆ្នោតគាំទ្រក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃនៅឆ្នាំ១៩៤៤ ។
ទោះបីមានសាច់លោហិតជាឈាមខ្មែរទាំងពូជក្ដី ខួង អភ័យវង្ស ពុំដែលជួយរាជការខ្មែរម្ដងណាឡើយ ផ្ទុយទៅវិញលោកបានជួយស្ថាបនាសេដ្ឋកិច្ចសៀមឱ្យរីកចម្រើនខ្លាំងក្លាទៅវិញ ។ ខួង អភ័យវង្ស ដែលជាជនក្បត់ជាតិក្នុងត្រកូល អភ័យវង្ស បានស្លាប់នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៦៨ ។
សរុបជារួមមកគឺដោយសារតែខ្មែរបែកបាក់គ្នា ចៅពញាបែន ឬអភ័យវង្សបែន ដែលលោភលន់ឥតអៀនខ្មាសនេះហើយ បានធ្វើឲ្យទឹកដីខ្មែរ គឺខេត្តបាត់ដំបង មហានគរសៀមរាប សំណាត់ ចុងកាល់ មោងឫស្សី ធ្លាក់ទៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃសៀម នៅឆ្នាំ១៧៩៥ ហើយទឹកដីនេះត្រូវនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់សៀម រហូតដល់ឆ្នាំ១៩០៧ ទើបប្រគល់ឲ្យខ្មែរវិញ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញាមួយដែលបារាំងបានធ្វើការទាមទារពីសៀមមកឱ្យកម្ពុជា ៕
Subscribe to:
Post Comments
(
Atom
)
No comments :
Post a Comment